SCENARIUSZ 13

Mirosław Dąbrowski


ILE TO KOSZTUJE
– CZYLI OD ZAGADKI DO ZADANIA TEKSTOWEGO,
CZ. II


Cele ogólne w szkole podstawowej:

  • zdobycie przez uczniów umiejętności wykorzystywania posiadanych wiadomości podczas wykonywania zadań i rozwiązywania problemów;
  • myślenie matematyczne — umiejętność korzystania z podstawowych narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz prowadzenia elementarnych rozumowań matematycznych;
  • umiejętność pracy zespołowej.

Cele ogólne na I etapie kształcenia:

  • rozwijanie predyspozycji i zdolności poznawczych dziecka;
  • kształtowanie u dziecka pozytywnego stosunku do nauki oraz rozwijanie ciekawości w poznawaniu otaczającego świata i w dążeniu do prawdy;
  • wyposażenie dziecka w umiejętność czytania i pisania, w wiadomości i sprawności matematyczne potrzebne w sytuacjach życiowych i szkolnych oraz przy rozwiązywaniu problemów.

 

Wymagania szczegółowe:
Uczeń:

  • dodaje i odejmuje liczby w zakresie 100 (bez algorytmów działań pisemnych); sprawdza wyniki odejmowania za pomocą dodawania;
  • podaje z pamięci iloczyny w zakresie tabliczki mnożenia; sprawdza wyniki dzielenia za pomocą mnożenia;
  • rozwiązuje łatwe równania jednodziałaniowe z niewiadomą w postaci okienka (bez przenoszenia na drugą stronę);
  • rozwiązuje zadania tekstowe wymagające wykonania jednego działania (w tym zadania na porównywanie różnicowe, ale bez porównywania ilorazowego);
  • wykonuje łatwe obliczenia pieniężne (cena, ilość, wartość) i radzi sobie w sytuacjach codziennych wymagających takich umiejętności.

Pomoce:

 

Przebieg sytuacji dydaktycznej:

  1. Tym razem podawane zagadki mają formę zadania tekstowego, bez dodatkowej ilustracji graficznej. Można je prezentować dzieciom np. korzystając z załączonej prezentacji.


W kwiaciarni
Pierwszy klient kupił dwa tulipany
i dwie róże i zapłacił 10 zł.
Drugi klient kupił cztery tulipany i zapłacił 12 zł.
Ile kosztuje tulipan, a ile róża?



 

W sklepie z zabawkami
Za dwa misie i lalkę trzeba zapłacić 15 zł.
Trzy samochodziki kosztują łącznie 30 zł,
a lalka i samochodzik 17 zł.
Ile kosztuje każda z tych zabawek?

 

 

 

 

Komentarz:
Zagadka przedstawiona za pomocą obrazków jest czymś dostępnym dla każdego ucznia, w zasadzie bez względu na jego wiek. Zadanie tekstowe jest już czymś znacznie trudniejszym. Ale przecież można je rozwiązać w ten sam sposób, jak zagadki z poprzedniego scenariusza.
Dlatego też, rozwiązując zadania tego typu, uczniowie, np. pracując w parach, powinni dysponować odpowiednimi obrazkami, aby mogli, o ile tylko uznają, że tak będzie im wygodniej, zacząć rozwiązywanie zadania od ułożenia opisanych w nim zakupów. Obrazki można zastąpić stemplami — uczniowie z ich pomocą mogą „zapisać” kolejne zakupy.
Warto im na to pozwolić, nawet lekko zachęcić, ale w żadnym wypadku zbyt wyraźnie tego nie sugerować — to dzieci mają dokonać wyboru stosowanej metody.
Jeśli rozwiązywanie tego typu zadań sprawia dzieciom przyjemność i jest dla nich pewnym wyzwaniem, można zacząć układać coraz trudniejsze zadania, stopniowo komplikując treść i wprowadzając do niej nowe elementy, np. porównanie cen różnych produktów. Oto kilka kolejnych zadań o lekko rosnącej złożoności:

 

W kwiaciarni
Pierwszy klient kupił trzy róże i dwa tulipany i zapłacił 12 zł.
Drugi klient kupił trzy tulipany i zapłacił 4,50 zł.
Ile kosztuje tulipan, a ile róża?


W sklepie z zabawkami
Za dwa misie i lalkę trzeba zapłacić 21 zł. Trzy lalki kosztują łącznie 33 zł, a samochodzik jest
o 10 zł droższy od misia. Ile kosztuje każda z tych zabawek?


W kwiaciarni
Pierwszy klient kupił tulipana i dwie róże i zapłacił 13 zł.
Drugi klient kupił dwa tulipany i dwie róże i zapłacił 16 zł.
Trzeci klient kupił pięć róż i zapłacił 25 zł.
Co było droższe: róża czy tulipan? O ile?

  1. Pora na analogiczne „zakupowe” zadania tekstowe układane przez dzieci, np. w parach albo niewielkich grupach. Warto uczulić uczniów na to, że powinni znać rozwiązanie ułożonego przez siebie zadania, zanim udostępnią je innym. Dzieci prezentują swoje zadania i wspólnie je rozwiązują.